Romantisch project: voor de schijn of voor een werkelijk zinvol bestaan?

Mensen hebben een onweerstaanbare behoefte de zin van het bestaan te doorgronden. Wij, mensen, hebben dat typisch verlangen van ons leven een harmonisch geheel te maken. Het romantisch wereldbeeld is één van de “leveranciers” die deze behoefte zou kunnen vervullen.

Het eenzijdig rationalisme, de vooruitgangs- en maakbaarheidsgedachte en de teloorgang van de vanzelfsprekendheden van het geloof wekken ons verlangen naar een “romantisch project”: een romantisch verlangen naar eenheid en harmonie, naar het ongedeelde, het oneindige en absolute.

Anders dan het optimistisch rationele vooruitgangsdenken, is het zoeken en verlangen naar eenheid en naar het oneindige geen toekomstvisie, opgave of uitdaging, maar bepaalt zij in het hier en nu voor de romanticus het denken en doen. Geheel los van de vervulbaarheid ervan. Lees wanner je tijd hebt en het leuk vindt, alvast Hoofdstuk 1 van het boek "romantisch verlangen" van de filosoof  Jos de Mul.

Daarom onderzoeken we met elkaar de romantische levenshouding, het romantisch mensbeeld. Hoe kon dit romantisch verlangen, één van de mogelijke “filosofieën voor het leven”, aan het einde van de 18de eeuw ontstaan? Wat zijn de kenmerken van dit romantisch verlangen?

We vragen ons af hoe de hoop te waarderen en hoe om te gaan met het verlangen en streven naar deze eenheid of oneindigheid? Op welke manier kan bijvoorbeeld de kunst, in de vorm van een esthetische ervaring, uitdrukking geven aan ons streven naar een betekenisvol geheel? Of komt zij al te gemakkelijk tegemoet in de behoefte aan comfort: “een behaaglijke nesteling in een of andere leefstijl” (citaat Jos de Mul in zijn boek “Het romantisch verlangen”).

Leeswijzer voor deelnemers die vooraf zich willen oriënteren op de inhoud van de workshop:
- Jos de Mul. Het romantisch verlangen, Rotterdam 1990.
- Nierop, M. van, Denken in tweespalt. Interpreteren in ambivalentie, Delft 1989.
- Kees Vuyk. Homo Volens, Kampen 1990.

Nu al meedenken? Meedoen?
Als je nu reeds je vragen en opmerkingen met ons wilt delen horen wij graag van je. We doen dan ons best om een en ander mee te nemen in onze presentatie. Mail Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of reageer via de blog.

Johan ter Heegde