Workshops filosofie - Gilles Deleuze - een kennismaking

Binnenkort, 4 juni 2016, weer op een zaterdag filosoferen op Buitengoed Uylenburg bij Delft (Delfgauw). Deze keer over de filosofie, zeg maar het differentiedenken, van de Franse filosoof Deleuze.

Maar .....  of dit met elkaar uitwisselen over zijn filosofie, door hem zelf ook gezien wordt als 'filosoferen' valt sterk te betwijfelen. Voor Deleuze is filosoferen iets anders dan gezellig of intiem met elkaar rond het haardvuur mooie gedachten delen en uitwisselen. Als we dat doen, zou Deleuze zeggen, dan denken, en hij bedoelt een Denken met een hoofdletter, we eigenlijk nog helemaal niet.

 

Het is allemaal heel spannend 'spul' waarmee Gilles Deleuze een levenlang is bezig geweest. Hij heeft zijn denken naar alle kanten van het leven uitgewerkt en beproefd. In verschillende klassieke studies over de filosofen HUme, Spinoza, Bergson, Kant en Nietzsche en in enkele filosfische hoofdwerken en in nog vele boeken en geschriften. Deleuze pakt de vraagstukken van de westerse filosofie opnieuw op. Deleuze vertrekt vanuit de problemen waar zijn filosofen-voorgangers mee worstelden en komt met nieuwe antwoorden en concepten; met verschillen die er toe doen. 

Moet je dan niet eerst de geschiedenis van de filosofie bestuderen?
Bezig zijn met Deleuze is direct ook bezig zijn met de grote denkers/filosofen van onze Westerse traditie. Men vraagt mij soms, of je niet eerst alle westerse denkers/filosofen moet gelezen en bestudeerd hebben? Eerst goed kennis nemen van de geschiedenis van de filosofie, vóór dat je met het denken van Deleuze aan de slag kunt gaan?

Het hedendaagse antwoord op deze vraag is 'nee'. Want bezig zijn met Deleuze, bezig zijn met dit 'tegendenken', brengt je direct in contact met het denken van de andere filosofen. Wanneer Deleuze een vraagstuk of probleem opnieuw begint te denken, dan begint hij bij zijn voorgangers: wat dachten zij, wat was hun vraag/probleem eigenlijk?

Het traditionele antwoord op de gestelde vraag is 'ja'. Want hoe zou het kunnen bestaan dat jij die niet of nauwelijks de geschiedenis van de westerse filosofie kent, zou kunnen meedenken en meepraten? Deleuze zou zeggen dat met dit type antwoorden, de filosofie als een machtsmiddel wordt gebruikt. Hiervoor werd het al gezegd: voor Deleuze is filosoferen iets heel anders dan we vandaag de dag gewend zijn; filosofie bedrijven is iets anders dan de geschiedenis van de westerse filosofie bestuderen.

Is het niet te moeilijk?
Ik hoor wel eens dat de filosofie van Deleuze zo moeilijk toegankelijk is. En inderdaad zijn zijn hoofdwerken niet gemakkelijk te lezen. Hetzelfde geldt echter voor het filosofisch hoofdwerk van bijvoorbeeld Sartre of van bijvoorbeeld Heidegger. Mijn advies: begin gewoon met wat secundaire werken te lezen over Deleuze. Lees eens wat essays. Speur eens wat rond op het internet. Zo ben ik zelf ook begonnen, nadat ik in enkele colleges kennis maakte met Deleuze.

Val niet van je stoel; maar weet je wat Deleuze over zijn eigen werk zegt: "dat je zijn werk niet moet begrijpen, maar dat het je 'pakt' of niet.
Deleuze adviseert de lezer zijn werk te lezen zoals je naar een plaat (muziek) luistert. Sommige muzieknummers sla je over en andere luister je steeds opnieuw. Sommige platen moet je vele malen luisteren om ze te waarderen en te doorgronden. Zo is het ook met het werk van Deleuze: lezen en herlezen.  

Een bijzondere filosoof, Deleuze; dat is hij zeker.

Hierna verwijs ik voor een kennismaking naar enkele korte essays over Deleuze die je gratis kunt downloaden. Kijk maar eens of iets je aanspreekt. Begin met wat essays uit het eerste deel. Het tweede deel is specifiek gericht op de praktijk van een architect. In nog komende blogs zal ik naar nog meer materiaal verwijzen dat vrij beschikbaar is voor een eerste kennismaking.
De thema's in deze essays zijn achtereenvolgens:

  • Inleiding
  • Deel 1 - Deleuze's Filosofie 
    • zijn biografie
    • Hume, empirisme en subjectiviteit
    • Spinoza
    • Zijn tweede hoofdwerk: "Verschil & Herhaling"
    • Een belangrijke vraag: "wat is filosofie"
    • Schilderkunst
    • Micropolitiek
    • Een ander filosofieboek van Deleuze: "Kapitalisme en Schizofrenie"
    • Een centrale notie in de filosofie van Deleuze: "worden"
    • Deleuze en architectuur; le pli.  
  • Deel 2 - Deleuziaanse architectuurtheorie
    • Vluchtlijn uit de antithese modernisme en postmodernisme
    • Architectuur en natuur
    • Architectuur en d erol van het idee
  • Samenvatting
  • Bronnen

Gratis download essays Deleuze (voor eigen gebruik): download deze essays als pdf bij de website van Cloud Collective. Wanneer iemand mij kan vertellen wie de auteur is van deze essays dan hoor ik dat graag en vermelden wij hem of haar op deze pagina. Wellicht wil de auteur misschien op een Deleuziaanse manier ónzichtbaar' blijven .......

En ... je bent altijd welkom bij de lees/denk/werkgroep Deleuze/Nietzsche op iedere eerste maandagavond van de maand bij DJOJ in Rotterdam-Hillegersberg.

En ..... meld je aan met een e-mail voor de zaterdag workshop - 4 juni 2016 - op Buitengoed Uylenburg (Delft/Delfgauw) over Deleuze.